اگر چه شناسايي منبع اختلالات در دهة1960 به واسطه پيدايش تفكرات كينزي به ميزان زيادي به فراموشي سپرده شده بود، اما امروزه بررسي چگونگي پيدايش و ماهيت انتشار اين شوكها (منبع نوسانات) به عنوان عوامل به وجود آورنده ادوار تجاري، يكي از مهمترين مباحث اقتصاد كلان را تشكيل ميهد و اين امر سبب اختلاف نظرهاي مهمي در بين مكاتب مختلف اقتصاد كلان شده است. در اين مقاله سعي بر آن است كه در قالب يك مدل ادوار تجاري چند بخشي، نقش و اهميت شوکهای کلان و بخشی در ادوار تجاریِ زیربخش های صنعت ايران بررسی کنیم. تغييرات غير قابل انتظار متغيرهای مهم اقتصاد کلان چون حجم پول، مخارج دولت، نرخ ارز و درآمد ارزی حاصل از صادرات نفت به عنوان شوکهای کلان، و تحولات بهرهوری در زیربخشهای مختلف به عنوان شوكهای بخشی، در نظر گرفته شده است. نتايج مطالعه نشان ميدهد كه در اقتصاد ایران شوكهاي كلان نقش قابلتوجهي در ايجاد ادوار تجاري صنعت دارند و اثر شوک های بهره وری اگرچه در توضیح نوسانات رشد صنعت معنادار است ولی دارای نقش کمتری است.
طبقه بندی O47, E6, E32 : JEL
واژههاي كليدي: ادوار تجاري، شوكهاي كلان، شوكهاي بخشي، بهرهوري كل عوامل توليد، صنايع كارخانهاي، اقتصاد ايران.